Voor het laatst / voor het eerst

In mijn synthetische pantervelletje loop ik over het verlaten fabrieksterrein. Mijn acht gouden armbanden en zes gouden ringen glinsteren in het licht van de lantarenpaal naast mij. Een argeloze voorbijganger zou zich afvragen wat een jonge vrouw in haar eentje in deze kleding, op dit tijdstip, op dit terrein doet.

Toch zal ik hier aankomende woensdag weer zijn. Ik zal hetzelfde panterprintje dragen, en dezelfde gouden bling-bling zal aan mij hangen. Er is alleen één belangrijk verschil. Woensdag zullen er ook andere mensen zijn. En ze zullen betalen om naar mij te mogen kijken. Woensdagavond is namelijk de uitvoering van Othello.

De laatste keer scènes oefenen, de laatste keer de mist in mogen gaan, de laatste minuscule veranderingen die een groot verschil zullen maken; dat was allemaal vandaag. De Generale Repetitie. Het zwaard van Damokles voor elke artiest. Als het nu perfect gaat, vervloek je dan de uitvoering? Aan de andere kant, als je nu de mist in gaat, hoe moet dat dan tijdens de uitvoering zelf?

Foto door Erik Loeffen

Foto door Erik Loeffen

Ik ben niet bijgelovig, dus ik focus me gewoon op de tekst, mijn cues en mijn bewegingen. De tekst kennen is de kunst niet eens. We hebben het stuk zo vaak gerepeteerd, inmiddels ken ik zelfs de regels van andere personages uit mijn hoofd. De woorden die ik moet zeggen, de stukjes stiltes tussen mijn zinnen, de plekken waar ik moet staan en de manier waarop ik daar moet komen; ik hoef er niet meer over na te denken.

Maar daar zit precies de valkuil. Dát is het moeilijkste van het hele stuk. Het risico dat je te technisch wordt, te mechanisch. De mensen in het publiek kennen jouw uitspraken en je bewegingen nog niet. Zij zien alles voor het eerst. En het moet eruit zien alsof jij alles ook voor het eerst doet.

In het verleden hoefde ik me daar geen zorgen over te maken. Voordat ik mijn rol in Othello kreeg, heb ik jarenlang alleen maar improvisatietheater gedaan. Ik deed alle scènes echt voor het eerst en daarna nooit meer. Ik hoefde niet bang te zijn dat ik zou klinken alsof ik een tekst opdreunde, want ik had geen tekst. Alles bedacht ik zelf, in het moment.

En daar heb ik volgens mij precies de oplossing te pakken. Ook al weet je precies wat je moet zeggen en doen, je moet ook in het moment blijven en kijken wat dát met je doet. Misschien maakt die opmerking van je tegenspeler je de ene keer wel veel bozer dan de andere keer. Misschien moet je lachen omdat er iets grappigs gebeurt of omdat je nerveus bent. Dan lacht je personage dus ook. En vergeet je je tekst wel? Dan gebruik je de stilte. Maak een ongemakkelijke stilte als je een onzeker personage bent. Als je de rol van een gevreesde tiran hebt, kun je de stilte gebruiken om een angstaanjagende, imponerende blik naar je tegenspeler te werpen. Alles wat je voelt op het moment zelf, kun je gebruiken in je rol. Dat maakt je personage sterker en geloofwaardiger.

Ik vraag me af wat ik aankomende woensdag in het moment zal voelen. Eén ding is zeker. De omstandigheden zullen heel anders zijn dan alle repetities die geweest zijn. Woensdag zullen er tientallen ogen op mij gericht zijn. En ook al heb je nog zulke stalen zenuwen, dat doet wat met je. En als het wat met mij doet, doet het dus ook wat met mijn personage. Misschien leer ik een nieuwe kant van haar kennen. Een kant die zelfs ik nog nooit gezien heb. Ik kan niet wachten. Laat die voorstelling maar komen!

 

— Othello wordt gespeeld op woensdag 6 mei in Brebl (Honigfabriek) in Nijmegen. Er is een voorstelling om 19:00 uur en een om 21:00 uur. Wil je erbij zijn? Reserveer dan kaarten via de website van Gras. —

4 gedachtes over “Voor het laatst / voor het eerst

Geef een reactie op Mies Huibers Reactie annuleren